Η κρίσιμη παράμετρος
Ποια όμως είναι η κύρια παράμετρος την οποία θα πρέπει να λάβει υπόψη της η Αθήνα έτσι ώστε να μπορέσει να εφαρμόσει την σωστή πολιτική στο συγκεκριμένο ζήτημα; H απάντηση μπορεί να δοθεί μόνο μέσω της μακροσκοπικής ανάλυσης των δεδομένων στην περιοχή μας. Και πως θα ορίσουμε τι εννοούμε με την έννοια «περιοχή» μας;
Η ανάλυση του ζητήματος έχει να κάνει με τις εξελίξεις των τελευταίων δύο μηνών, όχι μόνο στην Λιβύη αλλά και στην Τυνησία, της Υεμένη την Αίγυπτο, το Μπαχρέιν, την Ιορδανία, το Μαρόκο, αλλά και την Αλγερία. Ποιο το κοινό σημείο όλων αυτών των χωρών πέραν του ότι είναι μουσουλμανικές και αραβικές; Το κοινό σημείο σχετίζεται με το πως «συσσωματώνονται» αυτή τη στιγμή στον γεωπολιτικό χάρτη. Με άλλα λόγια, οι χώρες της Βορείου Αφρικής με τις χώρες της Μέσης Ανατολής και τις χώρες που βρίσκονται στον Κόλπο, σύμφωνα με την νέα γεωπολιτική Αγγλοσαξονική θεώρηση αποτελούν μια ολότητα, η οποία ονομάζεται ως «Ευρύτερη Μέση Ανατολή και Βόρεια Αφρική» (Broader Middle East & North Africa).
Ο συγκεκριμένος αυτός χώρος περιλαμβάνει όλες τις χώρες από τον Ατλαντικό έως τον Ινδό ποταμό, δηλαδή όλες τις αραβικές χώρες της Βορείου Αφρικής, την παραδοσιακή Μέση Ανατολή, καθώς και το Ιράν, το Ιράκ, το Αφγανιστάν και το Πακιστάν. Αξίζει να σημειωθεί πως στο συγκεκριμένο χώρο περιλαμβάνονται και όλα τα «σταν» της Κεντρικής Ασίας, δηλαδή οι τουρκογενείς πρώην Σοβιετικές Δημοκρατίες της Κεντρικής Ασίας.
Η τεράστια αυτή περιοχή περιλαμβάνει στα όριά της μεγάλα ενεργειακά κοιτάσματα υδρογονανθράκων τα οποία έχουν αποτελέσει εδώ και δέκα με δεκαπέντε έτη το μήλον της έριδος της Ρωσίας, της Κίνας, των ΗΠΑ και της ΕΕ. Εν συντομία, θα πρέπει να γίνει κατανοητό πως τα αποθέματα βρίσκονται σε τρία κυρίως σημεία της περιοχή, την Κεντρική Ασία, πλησίον και εντός της Κασπίας, στον Κόλπο και την περιοχή της Σαουδικής Αραβίας και στην Ανατολική Μεσόγειο...
Το «μυστικό» της όλης ανάλυσης είναι να αντιληφθεί κάποιος πως δύο από τα τρία αυτά σημεία, μαζί με τα κοιτάσματά τους είναι... ρεζερβέ. Αναφορικά με την περιοχή της κεντρικής Ασίας τα πράγματα είναι πολύ απλά: Πλην του Αζερμπαϊτζάν, όλα τα υπόλοιπα κρίσιμα κοιτάσματα έχουν περιέλθει στον απόλυτο έλεγχο της Ρωσίας και ότι έχει απομείνει το λαμβάνει η Κίνα. Με άλλα λόγια η Κεντρική Ασία, το σύγχρονο δυτικό «Ελ Ντοράντο» έχει χαθεί για την Δύση, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου. Κινούμενοι στην περιοχή της Αραβίας τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο απλά. Η περιοχή στέλνει τους υδρογονάνθρακές της στις ΗΠΑ. Κατά συνέπεια η Ουάσιγκτον δεν διανοείται καν να αλλάξει την πολιτική της αναφορικά με την Σαουδική Αραβία αφού σκοπεύει για τις επόμενες δεκαετίες να χρησιμοποιεί τα αραβικά πετρέλαια έτσι ώστε να κρατάει τα δικά της αποθέματα ουσιαστικά ανέγγιχτα.
Στο σημείο αυτό κάνουμε μία παρένθεση αναφέροντας πως το κύριο παίγνιο ισχύος που εξελίσσεται αυτή τη στιγμή στην Ευρασία συνδέεται με το προς τα που θα μετακινηθεί η ΕΕ: Προς τις ΗΠΑ ή προς τη Ρωσία; Με άλλα λόγια η αέναη αγγλοσαξονική γεωπολιτική θεωρία προβλέπει πως το «παιχνίδι» της παγκόσμιας εξουσίας θα παιχθεί στο ζήτημα του προς τα που θα κινηθεί η Ευρώπη. Εάν αυτή κινηθεί προς την Μόσχα τότε είναι πολύ πιθανό οι αγγλοσαξονικές δυνάμεις να «εκπαραθυρωθούν» από την Ευρασία. Από την άλλη, εάν η Ευρώπη κινηθεί προς τις ΗΠΑ τότε η Ρωσία αναμένεται να περιοριστεί στην αφιλόξενη και αχανή ρωσική γη χωρίς όμως να έχει την δυνατότητα να κινηθεί προς τα πιο θερμά κλίματα.
Το προς τα που θα κινηθεί η ΕΕ εξαρτάται απολύτως από το που ακριβώς θα βρει τις απαραίτητες ποσότητες ενέργειας που χρειάζεται για να συνεχίσει να επιβιώνει αλλά και να μπορέσει να κινήσει εκ νέου τη χειμαζόμενη οικονομία της. Για την ώρα η ΕΕ εξαρτάται εν πολλοίς από την Ρωσία για την προμήθεια ειδικά του φυσικού αερίου. Η κατάσταση αυτή γίνεται ακόμα πιο κρίσιμη αφού η Κεντρική Ασία έχει περιέλθει στον έλεγχο της Μόσχας, ενώ η αραβική αγορά δεν μπορεί να υποστηρίξει τις ΗΠΑ και την ΕΕ ταυτοχρόνως.
Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται είναι ένα: Οι Αγγλοσαξονικές δυνάμεις για να μπορέσουν να κυριαρχήσουν, ή να συνεχίσουν να κυριαρχούν, στην Ευρασία, χρειάζονται επειγόντως την συμμαχία της ΕΕ, ή για να το θέσουμε καλύτερα πρέπει να «απομακρύνουν» την ΕΕ από την Ρωσία. Πως όμως θα το κάνουν αυτό όταν η ΕΕ χρειάζεται την Ρωσία διότι εξαρτάται από αυτή ενεργειακά; Προφανώς η Ουάσιγκτον αναζητά εναλλακτικές πηγές ενέργειας για να προμηθεύσει την Ευρώπη, έτσι ώστε να μπορέσει να την απογαλακτίσει, τουλάχιστον έως ένα σημείο από την Μόσχα. Όπως είπαμε όμως, η Κεντρική Ασία είναι μάλλον χαμένη για τη Δύση ενώ η περιοχή της Σαουδικής Αραβίας είναι «ρεζερβέ» από τις ίδιες τις ΗΠΑ. Άρα τί μένει;
H Ανατολική Μεσόγειος μέλει να αποτελέσει την νέα πηγή παραγωγής και εξαγωγής υδρογονανθράκων προς την ΕΕ η οποία προβλέπεται να αντικαταστήσει την Κεντρική Ασίας στα σχέδια της Δύσης για την σταδιακή απεξάρτηση της ΕΕ από την Μόσχα. Εάν η Ανατολική Μεσόγειος φέρει στην επιφάνεια του θησαυρούς της τότε είναι σίγουρο πως η ΕΕ θα βρει «μέσα στην αυλή» της μία τεράστια πηγή ενέργειας η οποία θα της επιτρέψει να εφαρμόσει πιο ανεξάρτητες πολιτικές απέναντι στην Ρωσία, και φυσικά όπως εκτιμούν οι ΗΠΑ αυτό θα τους επιτρέψει να κρατήσουν την Μόσχα μακριά από τις θερμές θάλασσες. Με άλλα λόγια η Ανατολική Μεσόγειος θα αποτελέσει στο άμεσο μέλλον το βαρόμετρο της σύγκρουσης για την κυριαρχία στην Ευρασία τον 21ο αιώνα και εντεύθεν.
Αντιλαμβανόμενοι όλα τα παραπάνω η εξίσωση στην περιοχή μας γίνεται πολύ απλή: Αυτή τη στιγμή ΟΛΟΚΛΗΡΗ η Ανατολική Μεσόγειος βρίσκεται στο στάδιο μίας τρομακτικής γεωπολιτικής ανακατανομής ισχύος και ισορροπίας η οποία σκοπό έχει να δημιουργήσει όλες αυτές τις συνθήκες οι οποίες θα επιτρέψουν στην Δύση να εκμεταλλευθεί τα ενεργειακά αποθέματα της περιοχής. Αυτό που πρέπει να γίνει απολύτως ξεκάθαρο είναι πως ο σχεδιασμός δεν προβλέπει μακροχρόνιες «ζυμώσεις» αλλά το «Blitzkrieg» των εξεγέρσεων και των ανακατατάξεων στην περιοχή πρόκειται να ακολουθηθεί από ένα νέο «new deal» το οποίο σκοπό έχει να μοιράσει την ενεργειακή τράπουλα κατά έναν τέτοιο τρόπο ώστε να γίνει δυνατή η εξόρυξη του υποθαλάσσιου φυσικού αερίου και η εξαγωγή του στην Ευρώπη πολύ σύντομα.
Ο συντελούμενος γεωπολιτικός αναπροσανατολισμός της περιοχής είναι ξαφνικός, θα είναι καθοριστικός και οι εξελίξεις θα τρέχουν τόσο γρήγορα ώστε δεν θα τις προλαβαίνουμε. Και εδώ ερχόμαστε στο ζήτημα της χώρας μας...
Ελλάδα: Γίνεται να λείπει ο... Οδυσσέας;
Είτε το θέλουμε είτε όχι, η Ελλάδα, με τις αχανείς θαλάσσιες εκτάσεις που ελέγχει ή θα ελέγξει εάν και εφόσον ανακηρύξει τις Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), πρόκειται να αποτελέσει την χώρα κλειδί για την παραγωγή και εξαγωγή του φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Φυσικά το ίδιο συμβαίνει και για την Κύπρο αλλά και για το Ισραήλ.
Με άλλα λόγια, για να μπορέσει η Ελλάδα να λειτουργήσει, χάριν της Ευρώπης αλλά και για το δικό της το καλό θα πρέπει να ανακηρύξει ΑΟΖ και να ξεκινήσει την εξόρυξη. Αυτό όμως για να συμβεί θα πρέπει να υπάρξουν οι απαραίτητες συνθήκες στον «περίγυρο» έτσι ώστε η Ελλάδα να μπορέσει χωρίς πρόβλημα να ανακηρύξει ΑΟΖ, η οποία φυσικά και πρόκειται να αποτελέσει ευρωπαϊκή περιοχή, άρα πλήρως εκμεταλλεύσιμη από την πεινασμένη για ενέργεια ΕΕ.
Ας δούμε τι συνέβη στην περιοχή μας: Με λίγα λόγια, ο Μουμπάρακ που συνομιλούσε με την Τουρκία για την ΑΟΖ, μη λαμβάνοντας υπόψη του το Καστελόριζο, έφυγε και αυτός και η οικογένειά του. Από την άλλη ο Καντάφι που δεν δεχόταν την Γαύδο ως νήσο με ΑΟΖ πνέει και αυτός τα λοίσθια, ενώ είναι πλέον σίγουρο πως η Ανατολική Λιβύη τουλ΄σχιστον, δηλαδή το κομμάτι που «βλέπει» προς Ελλάδα, δηλαδή προς Γαύδο και Κρήτη, δεν πρόκειται να επανέλθει υπό τον έλεγχό του.
Να συνεχίσουμε; Είναι τυχαίο πως ο Τούρκος πρόεδρος Αμπντουλάχ Γκιουλ μετέβη άμεσα στην Αίγυπτο για συζητήσεις με την νέα ηγεσία της χώρας, ενώ είναι τυχαίο που ο Τούρκος πρωθυπουργός Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δεν θέλει να ακούσει για επέμβαση στην Λιβύη;
Τι προσπαθούμε να πούμε με όλα αυτά; Όσο απίθανο και να φαίνεται η όλη κατάσταση στην στεριά της Βορείου Αφρικής έχει ως άμεσο αντίκτυπο στο τι ακριβώς πρόκειται να γίνει στην θάλασσα της περιοχής και στο κατά πόσο η Ελλάδα, η Κύπρος και το Ισραήλ θα καταφέρουν να δημιουργήσουν την ενεργειακή αποθήκη της Ευρώπης η οποία θα επιτρέψει στην Γηραιά Ήπειρο να ακολουθήσει μία ποιο ανεξάρτητη πολιτική αλλά και να αντιμετωπίσει την τεράστια οικονομική και κοινωνική κρίση που την μαστίζει.
Είναι δυνατόν μετά από όλα αυτά να υπάρχει εχέφρων άνθρωπος στην χώρα μας που να πιστεύει πως καλύτερα θα είναι να κυνηγήσουμε ανεμόμυλους για ακόμα μία φορά; Φυσικά και η Δύση δεν μας έχει αγαπήσει ξαφνικά, ούτε θέλει το καλό μας έτσι απλά.
Η αλήθεια είναι πως η Δύση αυτή τη στιγμή διαμορφώνει μία κατάσταση στην περιοχή μας η οποία θα της επιτρέψει να αποκτήσει ενεργειακή αυτάρκεια. Λόγω όμως γεωγραφίας αυτοί που θα πρέπει να λειτουργήσουν ως οι θεματοφύλακες αυτής της προσπάθειας είμαστε εμείς. Αποτέλεσμα είναι να δημιουργούνται σταδιακά οι συνθήκες για να ανακηρύξουμε ΑΟΖ χωρίς να αντιμετωπίζουμε σοβαρές αντιδράσεις από τυχών... θιγόμενους, ή εάν αυτοί αντιδράσουν να μην μπορούν να πετύχουν τίποτα.
Αφού λοιπόν αντιληφθούμε πως δυστυχώς ή ευτυχώς αυτό που συμβαίνει στην περιοχή «μας συμφέρει» θα πρέπει να βοηθήσουμε στο μέτρο του δυνατού στην προσπάθεια της Δύσης για ενεργειακή ανεξαρτησία. Επιπροσθέτως, με το να στέλνουμε δυνάμεις στα όρια της εΕλληνικής ΑΟΖ νοτίως της Γαύδου, ουσιαστικά και εμπεδώνουμε τα κυριαρχικά μας δικαιώματα στην περιοχή.
Φυσικά και δεν αναφερόμαστε στην άμεση εμπλοκή μας σε καθαρά πολεμικές επιχειρήσεις αλλά υπογραμμίζουμε πως η παρουσία μας θα πρέπει να είναι αναβαθμισμένη στο έπακρο και με κάθε ευκαιρία θα πρέπει να δείχνουμε την παρουσία μας στην περιοχή.
Οι ΗΠΑ για έναν περίεργο λόγο ονόμασαν την επιχείρηση ΟΔΥΣΣΕΙΑ, ας μην ξεχνάμε πως η ευρύτερη περιοχή εκτιμάται πως αποτελούσε το βασίλειο των Λωτοφάγων οι οποίοι έκαναν τους ταξιδιώτες να «ξεχνάνε»... Στο ερώτημα λοιπόν εάν ο ίδιος ο Οδυσσέας θα πρέπει να βρεθεί εκεί η απάντηση είναι ένα μεγάλο ΝΑΙ αφού μόνο έτσι θα μπορέσει να «θυμηθεί» και να βρει ξανά τον δρόμο του προς την... Ιθάκη η οποία δεν είναι τίποτα άλλο από την προσπάθεια δημιουργίας ενός καλύτερου μέλλοντος για τον τόπο μας.
Αναφορικά δε με τους φόβους περί μουσουλμανικών «αντιποίνων» στην Ελλάδα, το μόνο που μπορούμε να πράξουμε είναι να θέσουμε ως ερώτημα το εξής: Δηλαδή έως σήμερα αυτοί που ετοιμάζουν ότι ετοιμάζουν δεν θα έκαναν τίποτα παρά θα βρουν σήμερα αφορμή την Λιβύη; Τα δήθεν «Κοράνια» που σκίζονται ανά πάσα στιγμή και οι μολότοφ που πέφτουν σε «χώρους λατρείας» ή περιστατικά τύπου «Υπατία» δεν αρκούν για να βγάλουν τους εξαθλιωμένους των Αθηνών στους δρόμους... η Λιβύη μας μάρανε...
Αυτές είναι αναλύσεις ανθρώπων οι οποίοι είτε δεν κατόρθωσαν ποτέ να ξεφύγουν από τον Ψυχρό Πόλεμο, είτε να κατανικήσουν τις βαθειά χαραγμένες στερεοτυπικές τους πεποιθήσεις για διαφόρους «κατατρεγμένους» ανά την υφήλιο. Όχι ότι δεν υπήρχαν και δεν υπάρχουν αδικημένοι στον άδικο κόσμο που ζούμε. Αλλά αυτό που ουδέποτε αντιλήφθηκαν ήταν το ότι είχαν μετατραπεί σε πιόνια της επικοινωνιακής στρατηγικής (κάποτε το έλεγαν «παραπληροφόρηση, προπαγάνδα, αγκιτάτσια» κ.λπ.) κάποιων, των οποίων τα γεωπολιτικά τους συμφέροντα εξυπηρετούνταν από την «επαναστατική διάθεση» των χρήσιμων… αφελών (άλλη είναι η λέξη που συμπληρώνει τον συγκεκριμένο όρο, δεν την αναφέρουμε σεβόμενοι τις αναμφισβήτητα αγνές προθέσεις τους).
Με τον τρόπο όμως αυτό έχει καταδικαστεί η ελληνική εξωτερική πολιτική εδώ και πολλά χρόνια, ενώ η Ελλάδα και οι Έλληνες βλέπουν τον κόσμο με έναν μοναδικό – παραμυθένιο – δικό τους τρόπο. Κι αυτή, δυστυχώς, είναι μια από τις αιτίες που μας έχει οδηγήσει στο παρόν κατάντημα…
